Przy wyborze karmy dla psa trzeba zwrócić uwagę na kilka mających istotne znaczenie czynników. Przede wszystkim musimy mieć świadomość, że istnieje bardzo duże zróżnicowanie wartościowe karm dostępnych w sprzedaży. Karmy oferowanie w sklepach spożywczych, charakteryzujące się niskimi cenami i niedużymi kosztami wytworzenia, z pewnością nie będą najkorzystniejsze dla naszego pupila. Lepszy wybór mogą nam zapewnić specjalistyczne sklepy z artykułami zoologicznymi. Musimy jednak potrafić z ich oferty skorzystać. Pamiętajmy że popularność medialna niektórych marek lub umieszczane na opakowaniach określenia typu „premium” lub „super premium” nie są wyznacznikiem jakości karm. Zawsze musimy przyjrzeć się składowi surowcowemu karmy, proporcjom w składzie analitycznym i zastosowanym dodatkom dietetycznym. Następnie uwzględniając cechy indywidualne psa m.in. jego wiek, masę, wielkość, aktywność i stan zdrowia, powinniśmy dopasować najbardziej właściwą karmę.
Poznanie składu karmy
Poszukując odpowiedniej karmy powinniśmy przede wszystkim zwrócić uwagę na obecność składników pochodzenia zwierzęcego, a zwłaszcza mięsa, którego zawartość powinna być jak największa. Istotne jest rozpoznanie, w jaki sposób producent określa zastosowanie składników mięsnych. Czy wyszczególnione jest konkretnie, z jakich rodzajów mięsa powstała karma, oraz czy podano proporcje mięsa świeżego i suszonego. Duże wątpliwości wzbudzają karmy z których etykiet dowiadujemy się o użyciu mączek lub hydrolizatów, których pochodzenie trudno jest określić.
Pozytywnie należy oceniać obecność oleju rybnego jako źródła kwasów tłuszczowych omega-3. Istotne są również składniki roślinne stanowiące wypełnienie karmy. Obecność warzyw, owoców i ziół jest korzystnym dodatkiem, gdyż dostarcza do pożywienia niezbędnych składników odżywczych i witamin. Natomiast dodawane do karm wypełniacze sojowe i zbożowe z zawartością glutenu mogą mieć negatywny wpływ na rozwój i zdrowie psa. W opisie składu surowcowego często znajdziemy informację o zawartości fruktooligosacharydów (FOS) i mannooligosacharydów (MOS). Są to niezwykle korzystne prebiotyki, szczególnie zalecane w przypadku wrażliwego układu pokarmowego oraz podczas terapii antybiotykowej. Właściciele psów zaawansowanych wiekowo oraz psów dużych ras powinni zwrócić uwagę czy karma zawiera regenerujące chrząstkę stawową glukozaminę i chondroitynę. Oczywiście nie powinniśmy zapominać o unikaniu dodawanych do karm szkodliwych sztucznych polepszaczy i barwników.
Zobacz też: Czym karmić psy z tendencją do otyłości, starsze i sterylizowane?
Składniki odżywcze w diecie psa
W żywieniu psa niezwykle istotne jest odpowiednie zbilansowanie składników odżywczych. Bardzo ważną rolę odgrywa białko, które powinno stanowić podstawę psiej diety. Jest ono ważnym budulcem masy mięśniowej. Pozytywnie wpływa na odporność, jest jednym ze źródeł energii, pomaga zwalczać stany zapalne, ma wpływ na trawienie. Dlatego istotne jest zapewnienie zwierzęciu odpowiedniej ilości łatwostrawnego i dobrze przyswajalnego białka. Zawsze trzeba zwracać uwagę na pochodzenie białka. Eksperci żywieniowi podkreślają, że białko zwierzęce jest wielokrotnie lepiej przyswajane niż roślinne.
Zapotrzebowanie na białko u psa uzależnione jest od wielu czynników. W przypadku zdrowych psów dorosłych zaleca się, by stanowiło co najmniej 18% składu analitycznego karmy suchej. Zwiększone ilości białka zaleca się podawać szczeniętom, samicom w ciąży i karmiącym, psom o dużej aktywności fizycznej. Białko w zbyt dużej ilości nie jest zalecane w przypadku zaburzeń pracy wątroby i nerek.
Kolejnym ważnym składnikiem odżywczym są tłuszcze. Są przede wszystkim głównym źródłem energii i dostarczają jej ponad dwukrotnie więcej niż białka czy węglowodany. Pomagają utrzymać zdrową skórę i sierść oraz pozytywnie wpływają odporność psa. Tłuszcze poprawiają smakowitość karm, co jest wykorzystywane w komponowaniu pokarmów dla zwierząt wybrednych. Minimalna zawartość tłuszczu w karmie suchej dla psa dorosłego nie powinna być niższa niż 5,5%, a w przypadku szczeniaka 8,5% składu analitycznego. Pamiętać należy, że zbyt duża zawartość tłuszczu prowadzi do otyłości zwierzęcia, może być przyczyną biegunek i zapalenia trzustki.
Należy tutaj również wspomnieć o często umieszczanych w opisie składu analitycznego karmy nienasyconych kwasach tłuszczowych omega-3 i omega-6. Kwasy omega-3 mają przede wszystkim właściwości przeciwzapalne, wpływają pozytywnie na wzrok i układ nerwowy oraz na wzrost i rozwój szczeniąt. Źródłem ich jest najczęściej olej rybny lub lniany. Z kolei obecność kwasów omega-6 pozytywnie wpływa na kondycję skóry i sierści oraz przyspiesza gojenie się ran. Głównym źródłem kwasów omega-6 są oleje roślinne, a przede wszystkim oleje z wiesiołka i ogórecznika. Istotne jest zachowanie proporcji podawania obydwu kwasów. Według ekspertów oczekiwany stosunek ilościowy kwasów omega-3 i omega-6 powinien wynosić 1:1. W praktyce często występuje większa zawartość kwasów omega-6. Nie powinna ona jednak przekroczyć stosunku 1:5.
Następnym składnikiem odżywczym występującym w karmach psich są węglowodany. Źródłem ich są surowce pochodzenia roślinnego. Możemy podzielić je na dwie grupy. Pierwsza stanowią dostarczające energię węglowodany strawne (skrobia, cukry). Drugą grupę tworzą pozbawione wartości odżywczych węglowodany niestrawne (włókno pokarmowe). W przypadku stosowania karmy zawierającej wystarczającą ilość białka i tłuszczu obecność węglowodanów strawnych nie jest niezbędna. Natomiast obecność włókna pokarmowego ma istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Wpływa na prawidłową pracę jelit, konsystencję kału, pomaga utrzymać uczucie sytości, co jest pomocne w kontrolowaniu masy ciała. Dietetycy określają jako optymalną zawartość włókna w suchej karmie na poziomie 3-7%.
Rola minerałów i witamin w odżywianiu psów
Niezwykle istotne w diecie psa jest wzbogacenie jej o niezbędne dla właściwego rozwoju minerały. Możemy je podzielić na makroelementy, na które jest wysokie zapotrzebowanie organizmu i mikroelementy o zapotrzebowaniu niższym, ale mające też istotne znaczenie. Do głównych makroelementów zalicza się wapń, magnez, fosfor, sód i potas. Natomiast w skład mikroelementów wchodzą m.in. żelazo, cynk, selen, jod, miedź, mangan. Wapń i fosfor regulują funkcję budulcową kości. Obecność magnezu, sodu i potasu wpływa korzystnie na układ nerwowy. Żelazo pomaga rozprowadzać tlen w organizmie. Cynk pozytywnie wpływa na skórę, sierść, pomaga w gojeniu ran. Bardzo ważne jest zachowanie właściwego stosunku ilościowego wapnia do fosforu, który przypadku zdrowych psów dorosłych powinien wynosić od 1:1 do 2:1.
Mikro- i makroelementy opisywane są na opakowaniach karm najczęściej jako dodatki dietetyczne, natomiast ich łączna procentowa zawartość podawana jest w składzie analitycznym pod nazwą „popiół”. Oczekiwana zawartość popiołu w karmie suchej powinna oscylować w przedziale 5-9%.
Pozostaje jeszcze kwestia zagwarantowania właściwych witamin. Organizm psa nie jest w stanie wytwarzać wszystkich niezbędnych witamin, dlatego niektóre z nich należy dostarczyć w pokarmie. Dotyczy to przede wszystkim witamin A, B, D, E. Witamina A wspomaga wzrok i odporność. Witaminy z grupy B korzystnie wpływają na układ nerwowy, a witamina D na układ kostny. Bardzo istotną funkcję spełnia, będąca antyoksydantem, witamina E. Oprócz wzmocnienia odporności organizmu korzystnie wpływa na układ nerwowy, mięśniowy, naczynia krwionośne i wzrok. Obecność witamin jest podana na opakowaniach karm jako dodatki dietetyczne.
Dostępne w sklepach zoologicznych gotowe karmy dla psów renomowanych producentów zawierają wymagane ilości niezbędnych minerałów i witamin, dzięki czemu nie ma potrzeby dodatkowego suplementowania. Zwiększenie dawkowania dodatków dietetycznych, należy zawsze uzgodnić z lekarzem weterynarii.
