Właściciele psów, dostrzegając u swoich pupili nadmierne drapanie się połączone ze zmianami skórnymi, coraz częściej podejrzewają alergię pokarmową. Nie zawsze tak musi być. Pies może mieć alergię kontaktową lub wziewną, które wynikają z obecności substancji alergennych w środowisku. Podobne objawy mogą występować również przy nietolerancjach pokarmowych, które w odróżnieniu od alergii pokarmowej nie mają związku z układem odpornościowym, a wynikają z braku zdolności organizmu do strawienia i przyswojenia danego składnika pożywienia. Poza tym niezbędne jest wykluczenie przy udziale lekarza weterynarii innych czynników, takich jak świerzb, grzybice, obecność pcheł czy chorób pasożytniczych, mogących powodować podobne dolegliwości.
Najbardziej typowym objawem alergii, który możemy zaobserwować, jest nadmierny świąd w okolicach głowy i szyi. Mogą pojawiać się zmiany dermatologiczne w okolicach pyska, łap, pach, pachwin, krocza. Częstym objawem są zaczerwienione uszy, w których pojawia się nieprzyjemny zapach i zwiększona ilość woskowiny. Sporadycznie mogą pojawiać się biegunki i wymioty.
Czytaj też: Na co zwrócić uwagę, wybierając karmę dla psa?
Źródłem alergii pokarmowej są zazwyczaj białka zawarte w pokarmie, zarówno pochodzenia zwierzęcego jak mięso (najczęściej drobiowe, wołowe), białka mleka czy jaja, jak i roślinnego (soja, kukurydza, ziarna zbóż, ryż). Uczulać mogą dodatki do żywności, np. barwniki, aromaty, konserwanty. Zazwyczaj tłuszcze i węglowodany nie uczulają, mogą powodować jednak nietolerancję pokarmową.
Nietolerancje pokarmowe są bardziej powszechne niż alergie i szybciej się uwidaczniają. Często towarzyszą im biegunki, wymioty, wzdęcia i gazy. Podobnie jak w przypadku alergii pokarmowej, może wystąpić świąd i zmiany skórne. Rozróżnienie nietolerancji i alergii jest bardzo trudne.
Czym karmić psa z alergią pokarmową?
Spośród dostępnych w sprzedaży karm dla psów możemy wyróżnić dwa rodzaje karm hipoalergicznych. Pierwsza grupa to karmy monobiałkowe, sporządzane z jednego źródła mięsa. Drugą stanowią karmy z tzw. hydrolizowanym białkiem.
Karmy monobiałkowe są często zalecane przez lekarzy weterynarii dla psów z alergią pokarmową lub nietolerancją pokarmową. Pozwalają nam na skuteczne przeprowadzenie diety eliminacyjnej, której celem jest wskazanie składników uczulających psa. Chętnie są stosowane karmy powstałe z rzadko wykorzystywanych mięs.
Karmy hydrolizowane mogą zawierać ten sam rodzaj białka, który może stanowić przyczynę alergii. Dzięki poddaniu go hydrolizie ulegają zmniejszeniu masy cząsteczkowe zastosowanego białka, przez co nie powinno dojść do reakcji alergicznych. Stosowanie karm hydrolizowanych ma wielu przeciwników, którzy wskazują na możliwość wykorzystywania przez producentów gotowego hydrolizatu o nie najwyższej jakości czy też sztuczne kreowanie smaku karmy (hydroliza ujemnie wpływa na wartości smakowe).
Jak stosować dietę eliminacyjną?
W przypadku rozpoczętego leczenia i przyjmowania leków, wprowadzenie diety eliminacyjnej należy zawsze uzgodnić z lekarzem. Głównym założeniem tej diety jest wykrycie potencjalnego alergenu i doprowadzenie do uregulowania systemu immunologicznego. Dietę eliminacyjną możemy również przeprowadzać przy nietolerancjach pokarmowych. Najistotniejsze w niej jest podawanie jednego białka zwierzęcego innego niż te, które zwierzę spożywało wcześniej. Dobrze, by w testowanej karmie było jedno źródło węglowodanów. Nie zawsze od razu trafimy z właściwym rodzajem białka. Jeżeli zauważamy po okresie ok. tygodnia, że wybór karmy nie był słuszny, dokonujemy jej zmiany na kolejną. Zalecany czas stosowania diety to okres od 8 do 12 tygodni. Wprowadzenie diety eliminacyjnej możemy poprzedzić zastosowaniem jednodniowej głodówki oczyszczającej. Oczywiście nie możemy zapomnieć o zapewnieniu psu wody. Pamiętajmy, by w okresie stosowania diety uniemożliwić psu spożywanie innych karm, przekąsek lub suplementów pochodzących z mięsa innego niż te, które jest podstawą diety.
Na czym polega dieta prowokacyjna?
Część ekspertów zaleca po pomyślnym przeprowadzeniu diety eliminacyjnej przejście do kolejnego etapu zwanego dietą prowokacyjną. Polega ona na wprowadzeniu pokarmu z podejrzewanym o wywołanie alergii białkiem. Jeżeli wystąpi reakcja organizmu, wówczas mamy potwierdzenie istnienia alergii i powracamy do karmy stosowanej w diecie eliminacyjnej.
Praktyka pokazuje, iż większość właścicieli psów po ustaleniu w wyniku eliminacji bezpiecznego źródła białka decyduje się pozostać przy sprawdzonej karmie. Mając świadomość, że każdy rodzaj mięsa posiada inne wartości odżywcze, właściwym wydaje się stosowanie pokarmów wykraczających poza jeden rodzaj białka. Chcąc doprowadzić do bezpiecznego rozszerzenia diety, powinniśmy zdecydować się na wprowadzenie karmy z nowym, nietestowanym jeszcze źródłem białka, trzymając się zasad określonych przy diecie eliminacyjnej. W ten sposób możemy uzyskiwać wiedzę do określenia zakresu produktów niewywołujących nieprawidłowych reakcji u naszego psa.